Wypadek przy pracy to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Na równi z wypadkiem przy pracy traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ, także w czasie podróży służbowej, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań.
W razie wypadku przy pracy pracodawca jest obowiązany podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i ustalenie w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyn wypadku oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom. Pracodawca jest także obowiązany przechowywać protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy wraz z pozostałą dokumentacją powypadkową.
Choroba zawodowa pozostaje w związku przyczynowo – skutkowym z wykonywaną pracą i jest ujęta w wykazie chorób zawodowych, stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych. Katalog chorób zawodowych jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że nie można uznać za chorobę zawodową choroby, która nie jest wymieniona w tym wykazie. Do stwierdzenia istnienia choroby zawodowej istotne jest ustalenie, czy na danym stanowisku pracy pracownik był wystawiony na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, które przyczyniły się do powstanie konkretnej choroby.
Choroba zawodowa jest stwierdzana przez organ inspekcji sanitarnej, po uprzednim jej rozpoznaniu przez właściwą medyczną jednostkę orzeczniczą.
Gdzie zgłosić chorobę zawodową?
Zgłoszenia należy dokonać do państwowego inspektora sanitarnego i właściwego okręgowego inspektora pracy.
Zgłoszenia takiego może dokonać:
sam pracownik lub były pracownik (podejrzenie wystąpienia choroby zawodowej zgłasza za pośrednictwem lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną),
lekarz lub lekarz stomatolog, który powziął podejrzenie wystąpienia choroby zawodowej u pracownika,
pracodawca.
Co przysługuje pracownikowi w przypadku stwierdzenia choroby zawodowej lub wypadku przy pracy?
Z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługują następujące świadczenia:
zasiłek chorobowy – dla ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową; przysługuje od pierwszego dnia niezdolności do pracy; zasiłek chorobowy przysługują w wysokości 100% podstawy wymiaru;
świadczenie rehabilitacyjne – dla ubezpieczonego, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy; świadczenie rehabilitacyjne przysługują w wysokości 100% podstawy wymiaru;
zasiłek wyrównawczy – dla ubezpieczonego będącego pracownikiem, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
jednorazowe odszkodowanie – dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu; za stały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy, zaś za długotrwały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie;
jednorazowe odszkodowanie w przypadku śmierci pracownika – dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty;
renta z tytułu niezdolności do pracy – dla ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej;
renta szkoleniowa – dla ubezpieczonego, w stosunku do którego orzeczono celowość przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie spowodowaną wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową;
renta rodzinna – dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty uprawnionego do renty z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej;
dodatek do renty rodzinnej – jeżeli do renty rodzinnej z ubezpieczenia wypadkowego jest uprawniona sierota zupełna, przysługuje jej z tego ubezpieczenia dodatek dla sieroty zupełnej;
dodatek pielęgnacyjny;
pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne w zakresie określonym ustawą.
Wskazać należy, iż dodatkowo ponad wyżej wymienione świadczenia pracownikowi może przysługiwać od pracodawcy:
zadośćuczynienie – powinno objąć swoim zakresem wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno już doznane, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłość;powinno mieć charakter kompensacyjny, a więc przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość ekonomiczną w warunkach gospodarki rynkowej,
renta wyrównawcza – jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty;podstawę ustalenia wysokości renty wyrównawczej stanowi wysokość spodziewanego wynagrodzenia, pomniejszonego o wynagrodzenie, które pracownik może uzyskać wykorzystując ograniczoną zdolność do pracy.
Zarówno zadośćuczynienie jak i renta wyrównawcza przysługuje pracownikowi tylko wówczas, gdy pracodawca jest odpowiedzialny za chorobę zawodową pracownika lub wypadek przy pracy (np. poprzez naruszenie obowiązków pracodawcy w zakresie bhp).
Kiedy pracownikowi (ubezpieczonemu) nie przysługują świadczenia z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej?
W sytuacji, gdy:
wyłączną przyczyną wypadków było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa,
ubezpieczony, będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku.
Jeśli jesteś osobą poszkodowaną w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej i potrzebujesz profesjonalnej pomocy w kwestii dochodzenia należnych Ci świadczeń to zapraszamy do kontaktu z kancelarią kontakt@radcaprawnygdansk.com.pl lub za pomocą formularza kontaktowego